Уладзімір Садоўскі — Молодечно.net

Пра тое, што ў Маладзечне ў 1930-я быў пабудаваны новы касцёл я даведаўся гадоў 15 таму. Пра яго расказываў мой дзядуля Раман Хацяловіч, які ў 1954 годзе ў першы раз прыехаў у Маладзечна і бачыў гэты касёл у закінутым стане. Доўгі час не ўдавалася знайсці ніводнай выявы касцёла з зямлі — яго можна было пабачыць толькі з вышыні на нямецкіх аэрафотаздымках 1941 і 1944 гадоў і на геападаснове савецкага генплана 1954 года. Гэтыя выявы не давалі поўнага ўяўлення пра знешні выгляд будынка, але па іх можна было зразумець, што касцёл…

Горад З газет За польскім часам Карты Тапаніміка

Міцкевіча, Сянкевіча і плошча Напалеона: тапаніміка Маладзечна ў перыяд 1921-1939 гадоў

20/08/202321/08/2023 Уладзімір Садоўскі0 comment

Доўгі час мяне цікавіла пытанне, як ў Маладзечне ў міжваенны час называліся вуліцы і не ў апошнюю чаргу з-за таго, што менавіта ў тыя часы ці канкрэтна ў 1929 годзе Маладзечна атрымала статус горада, а значыць, што з гэтым статусам павінна была ўсталявацца трывалая гарадская тапаніміка, замест местачковых звычак прагаворваць адрасы ў стылі «зялёны дом насупраць царквы» ці «трэці дом справа, як ехаць на Краснае». На пытанне пра назвы вуліц не давалі адказу ні краязнаўчыя кнігі, ні даведка з нашага занальнага архіва. Максімум удавалася знайсці спіс вуліц, якія існавалі ў…

БССР 1960-1991 Горад Карты Тапаніміка

Карта Маладзечна 1966-1967 гг з назвамі вуліц і завулкаў

20/02/202320/02/2023 Уладзімір Садоўскі0 comment

Знайшлася падрабязная карта-схема вуліц і завулкаў Маладзечна станам на 1966-1967 гады. Перыяд вызначаны па датах з’яўлення некаторых вуліц. Так, напрыклад, вуліца Заслонава, якая па афіцыйных дадзеных з’явілася ў 1966 годзе, на гэтым плане ўжо ёсць. А вуліцы Багушэвіча, з’яўленне якой датуецца 1968 годам, на карце яшчэ няма. Яшчэ сучасная вуліца Таміліна, якая да 1967 года называлася 1-я Паравознай — на дадзенай схеме таксама падпісана Паравознай. Адсюль вынікае, што перыяд часу, калі быў створаны гэты план палягае ў прамежку паміж 1966 і 1967 гадамі. Спасылка на файл з картай Маладзечна ў…

Архітэктура Горад Расійская Імперыя

Гісторыя аднаго дома: плошча Старое Места 4

19/10/202215/04/2024 Уладзімір Садоўскі0 comment

«Гісторыя аднаго дома» — гэта новая рубрыка на сайце molodechno.net ў якой будуць размяшчацца звесткі пра асобныя знакавыя будынкі горада Маладзечна. І першы будынак у рубрыцы — гэта дом па адрасе плошча Старое Места №4 (далей ў тэксце “дом №4” альбо “будынак №4”) Гэты будынак з’яўляецца адным з нешматлікіх архітэктурных аб’ектаў Маладзечна, якія захаваліся з дарэвалюцыйных часоў. Дакладная дата пабудовы дома №4 невядомая, але зыходзячы з фатаграфічных сведчанняў і знешніх асаблівасцях архітэктуры, можна меркаваць, што дом узведзены альбо напрыканцы ХІХ стагоддзя, альбо ў пачатку ХХ стагоддзя. Дом №4 уяўляе з…

БССР 1960-1991 Гісторыя транспарта Горад За польскім часам Маладзечанская вобласць Фотападборка

Аўтобусы на вуліцах Маладзечна: 1930-1991

27/09/202206/10/2022 Уладзімір Садоўскі4 комментария

Аўтобус, як грамадскі транспарт, з’явіўся на пачатку ХХ стагоддзя. Па нашым горадзе (а Маладзечна атрымала статус горада толькі ў 1929 годзе) першыя аўтобусы пачалі ездзіць у часы Другой Рэчы Паспалітай — але гэта былі адзінкавыя экзэмпляры міжгародняга руху. У пасляваенны час, калі Маладзечна стала цэнтрам Маладзечнаскай вобласці, у горадзе з’явіўся свой унутраны гарадскі транспарт. З гадамі павялічвалася колькасць маршрутаў і абнаўляўся мадэльны шэраг аўтапарку. У 1970-я ўлады горада нават планавалі арганізаваць у Маладзечне тралейбусны рух, але далей за планы справа не пайшла. Краязнаўчы сайт Molodechno.net склаў вялікую фотападборку з аўтобусамі…

1990-я Гісторыя транспарта З газет Раён

Шык з 1990-х: незавершаная гісторыя самаробнага аўтамабіля з Краснага

01/06/202201/04/2024 Уладзімір Садоўскі0 comment

Першы раз я пабачыў гэты незвычайны аўтамабіль на фотаздымках маладзечнаскага фатографа Яўгена Стэльмаха, зробленых падчас музычнага фестываля «Маладзечна ’94» у 1994 годзе: Другі раз фотаздымкі самаробкі трапіліся мне на вочы, калі я праглядаў падшыўку «Рэгіянальнай газеты» за 1997 год. У першай знойдзенай зацемцы, сцвярджалася, што аўтасамаробку можна часам пабачыць на Цэнтральнай плошчы ў Маладзечне і што за яе стрыном можна было сфатаграфавацца за грошы. Другі артыкул быў ужо больш разгорнуты — журналісты знайшлі аўтара самаробкі і падрабязна распыталі ў яго пра машыну. З артыкула можна даведацца, што аўтарам самаробкі быў…

Архітэктура Аэрафота Гісторыя транспарта Горад Другая Сусветная За польскім часам

Краязнаўчыя знаходкі на аэрафотаздымках Маладзечна часоў Другой сусветнай вайны

17/05/202223/06/2022 Уладзімір Садоўскі1 Comment

Нядаўна нарэшце атрымаў з нацыянальнага архіва ЗША копіі некалькі аэрафотаздымкаў горада, зробленых немцамі ў 1942 і 1944 гадах. Заказ быў аформлены напрыканцы 2019 года, але з-за сітуацыі з каронавірусам у свеце, здымкаў прыйшлося чакаць амаль два гады. Даведка. Вялікі архіў з фотаплёнкамі, зробленымі нямецкімі самалётамі-разведчыкамі ў часы Другой Сусветнай вайны, пасля перамогі ў 1945 годзе апынуўся ў амерыканскай зоне акупацыі Германіі і адтуль быў перапраўлены ў ЗША. Доўгі час плёнкі мелі грыф сакрэтнасці – амерыканскія ваенныя самі карысталіся нямецкімі здымкамі тэрыторыі СССР у мэтах разведкі. Але ў 1990-я гады фотаздымкі…

Было/Стала Горад Маладзечанская вобласць

Маладзечна: вялікае фотапараўнанне 1959-2021

13/05/202213/05/2022 Уладзімір Садоўскі0 comment

Пару гадоў таму я пісаў пра знаходку рэдкіх фотаздымкаў Маладзечна 1950-х гадоў у расійскай Находцы. Летась я ўзяў здымкі з альбома 1959 года і прайшоўся па вуліцах горада, каб паглядзець як памянялася Маладзечна за больш чым 60 гадоў. Цяпер прапаную пабачыць, што атрымалася.

БССР 1960-1991 Горад Сямейныя фотаальбомы

Сапраўдная зіма ў Маладзечне, 1985 год.

11/06/202011/05/2022 Уладзімір Садоўскі0 comment

Спадзяюся, гэтыя фотаздымкі дапамогуць вам лягчэй перанесці спёку, што разлілася зараз за вокнамі, бо на іх сапраўдная марозная зіма, ад аднаго позірка на каторую, па целу праходзяць дрыжыкі. Гэтая фотасесія з маёй маці і цёткай зроблена ўзімку 1985 года на паўднёвай ускраіне Маладзечна. У раёне Гелянова, хлебазавода і гаражнага кааператыва №4, за каторым знаходзіліся вялікія яры, якія карысталіся папулярнасцю у лыжнікаў і аматараў крутых спускаў.

Архітэктура Горад За польскім часам

Статуя Свабоды над Гелянова: аналіз фотаздымка трыумфальнай аркі 1930 года

26/05/202012/05/2022 Уладзімір Садоўскі0 comment

Толькі я запосціў падборку ўсіх фотак геляноўскай аркі, якія ў мяне ёсць, як на сайце польскага лічбавага архіву з’явілася новая вельмі якасная фотка. Сама выява вядомая, яна ёсць у маёй падборцы (я браў яе з адной кнігі), але якасць выкладзенай на польскім сайце копіі нашмат лепшая і дазваляе разглядзець новыя дэталі, якія я раней не заўважаў. Фотка зроблена ў чэрвені 1930 года падчас візіту ў Маладзечна прэзідэнта Польскай Рэспублікі Ігнацыя Масціцкага. У гарнізоне 86-га пяхотнага палка Войска Польскага, які знаходзіўся ў Гелянова. З гэтай нагоды ў палку арганізавалі святочную сустрэчу…

Автор: Уладзімір Садоўскі

Гісторыя гарнізоннага касцёла ў Маладзечне