БССР 1960-1991 Гісторыя транспарта Горад За польскім часам Маладзечанская вобласць Фотападборка 

Аўтобусы на вуліцах Маладзечна: 1930-1991

Аўтобус, як грамадскі транспарт, з’явіўся на пачатку ХХ стагоддзя. Па нашым горадзе (а Маладзечна атрымала статус горада толькі ў 1929 годзе) першыя аўтобусы пачалі ездзіць у часы Другой Рэчы Паспалітай — але гэта былі адзінкавыя экзэмпляры міжгародняга руху. У пасляваенны час, калі Маладзечна стала цэнтрам Маладзечнаскай вобласці, у горадзе з’явіўся свой унутраны гарадскі транспарт. З гадамі павялічвалася колькасць маршрутаў і абнаўляўся мадэльны шэраг аўтапарку. У 1970-я ўлады горада нават планавалі арганізаваць у Маладзечне тралейбусны рух, але далей за планы справа не пайшла. Краязнаўчы сайт Molodechno.net склаў вялікую фотападборку з аўтобусамі…

Read More
Было/Стала Горад Маладзечанская вобласць 

Маладзечна: вялікае фотапараўнанне 1959-2021

Пару гадоў таму я пісаў пра знаходку рэдкіх фотаздымкаў Маладзечна 1950-х гадоў у расійскай Находцы. Летась я ўзяў здымкі з альбома 1959 года і прайшоўся па вуліцах горада, каб паглядзець як памянялася Маладзечна за больш чым 60 гадоў. Цяпер прапаную пабачыць, што атрымалася.  

Read More
Архітэктура Было/Стала Горад За польскім часам Маладзечанская вобласць Фотападборка 

Трыумфальная арка ў Маладзечне, 30 фота

Спачатку невялікая гістарычная даведка пра арку. У 1929 годзе мястэчку Маладзечна быў дадзены статус горада. Адміністрацыйныя межы паселішча былі пашыраны і ў іх увайшла ў тым ліку і тэрыторыя фальварка Гелянова, дзе з 1922 года месціўся гарнізон 86-га пяхотнага палка Войска Польскага. У тым жа годзе на паўночным уездзе ў гарнізон была ўзведзена трыумфальная арка, прысвечаная тагачаснаму кіраўніку Другой Рэчы Паспалітай Юзафу Пілсудскаму. Адкрыццё аркі адбылося падчас урачыстасцяў, прысвечаных святкаванню дзесяцігодзя 86-га пяхотнага палка. Полк быў створаны ў 1919 годзе і ўваходзіў у склад так званых сіл «Самаабароны Літвы і…

Read More
Асобы Горад Маладзечанская вобласць 

Молодечненский учительский институт в 1947-1955 годы

Эта статья подготовлена на основе дипломной работы «Деятельность Молодеченского учительского института» Виктории Специан (научный руководитель: доцент А.Г.Кохановский), написанной в 2017 году для кафедры «Истории Беларуси нового и новейшего времени» БГУ. Работа написана на основе архивных документов Зонального государственного архива г. Молодечно (фонд Р-551). Особенно ценные и разносторонние материалы находились в Описи под номером 1. Это материалы Обзора о деятельности института, которые отражают различные стороны института за период его существования (подробное описание истории основания института, организации учебного процесса в 1947-1955 гг.). Также в Отчетах о работе Молодечненского государственного учительского института по…

Read More
Горад Маладзечанская вобласць Сямейныя фотаальбомы 

Студэнты Маладзечанскага настаўніцкага інстытута на фота 1953-1955 гадоў

Нядаўна на інтэрнэт-аўкцыёне я набыў некалькі фотаздымкаў меркавана зробленых студэнтамі Маладзечнанскага настаўніцкага інстытута, які існаваў у горадзе ў 1947-1955 гадах. На некаторых здымках ёсць пазнакі аб тым, што яны зроблены ў 1953 і ў 1955 гадах. Не ўсе здымкі зроблены ў Маладзена, ёсць серыя кадраў з Баранавіч, сам набор здымкаў быў дасланы з Ваўкавыска. Інстытут размяшчаўся ў будынку з сучасным адрасам вул.Віленская №56А. Гэты дом даваенны і мае альбо польскае, альбо савецкае паходжанне (магчыма пабудаваны ў 1939-41 гадах). У пасляваенныя гады там размсціўся настаўніцкі інстытут, пасля скасавання інстытута ў будынку…

Read More
Горад Маладзечанская вобласць 

Фотаальбом «Дорогим и любимым друзьям — экипажу теплохода «Молодечно» от Молодечненского дома пионеров» 1958 года

Працягваю публікацыю фотаальбомаў, дасланых з Музейна-выставачнага цэнтра г.Находка (РФ). Гэтым разам выкладаю другі альбом падпісаны як «Дорогим и любимым друзьям — экипажу теплохода «Молодечно» от Молодечненского дома пионеров» ад кастрычніка 1958 года. Першы альбом 1957 года публікаваўся раней — яго можна паглядзець тут па спасылцы. Глядзіце, вывучайце, пампуйце, пазнавайце сябе ці сваіх родзічаў і канешне пішыце каментары!

Read More
Горад Маладзечанская вобласць 

Фотаальбом «Экіпажу танкера «Маладзечна» ад піянераў г.Маладзечна» 1957 года

Нядаўна я пісаў пра дасланыя з Музейна-выставачнага цэнтра г.Находка (РФ) сканы фотаальбомаў. Сёння я выкладаю на сайце Molodechno.net першы з тых пяці альбомаў, падпісаны як «Дорогим друзьям с экипажа танкера «Молодечно» от пионеров г.Молодечно. Дом пионеров. 1957 г.». Усе фотаздымкі ўзяты з фондаў МВЦ г.Находка. Глядзіце, вывучайце, пампуйце, пазнавайце сябе ці сваіх родзічаў і канешне пішыце каментары!  

Read More
Горад Маладзечанская вобласць 

Знаходка ў Находцы: рэдкія фота Маладзечна 1950-х знайшліся на беразе Японскага мора

Краязнаўца і пісьменнік з Маладзечна Уладзімір Садоўскі расказывае, як здабыў сканы некалькіх фотаальбомаў з рэдкімі фотаздымкамі горада 1950-х гадоў. У Расіі існуе сайт Госкаталог.рф, які з’яўлецца дзяржаўным электронным каталогам музейнага фонда Расійскай Федэрацыі і пастаянна папаўняецца фотаздымкамі і апісаннем экспанатаў з музеяў усёй краіны. У Беларусі, дарэчы, таксама ёсць падобны сайт http://www.dkmf.by/ але ён амаль не абнаўляецца, напрыклад, за апошнія 10 месяцаў, згодна са статыстыкай сайта, беларускі музейны каталог папоўніўся на 508 экспанатаў, а ўсяго іх там каля 17 тысяч. У той жа час расійскі каталог за 2019 год апрацаваў…

Read More
Архітэктура БССР 1960-1991 Горад Маладзечанская вобласць 

Драўляны кінатэатр «Камсамолец»

Пра існаванне кінатэатра «Камсамолец» ў Маладзечна я да 2020 года нават ня ведаў. Але на пачатку года маладзечанскі краязнаўца Валеры Трацяк расказаў пра пажар у тым кінатэатры, а затым фатограф Яўген Стэльмах алічбаваў плёнкі Трацяка, на якіх і быў засняты той пажар. Я дадаткова пашукаў у сваіх архівах і аказалася, што пра кінатэатр можна сказаць трохі больш інфармацыі чым тое, што ён быў і што ён згарэў. Адлікам гісторыі кінатэатра можна, бадай, што лічыць генеральны план разбудовы абласнога горада Маладзечна, складзены ў 1947 годзе. На ім у раёне вуліц Савецкай…

Read More
БССР 1960-1991 Было/Стала Горад Маладзечанская вобласць Помнікі 

Застаўся толькі адзін: пералік усіх помнікаў Леніну, што былі ў Маладзечне

Гісторыю з помнікамі Леніну ў Маладзечна можна апісаць слоганам да знакамітага серыяла «Горац» — «У канцы павінны застацца толькі адзін!». Так і адбылося, з усіх статуй правадыру, што знаходзіліся ў горадзе, да нашага часу засталася толькі адна, тая што на Цэнтральнай плошчы. З гэтага Леніна і пачнем расказ: Помнік Леніну на Цэнтральнай плошчы тады яшчэ абласнога цэнтра Маладзечна ўсталявалі і святочна адчынілі 5 лістапада 1958 года. Момант адкрыцця манумента захаваўся на кадрах кінахронікі: Бронзавая скульптура аўтарства народнага мастака БССР Заіра Азгура была ўсталяваная на высокім п’едэстале, абліцаваным чорным мармурам. Помнік…

Read More